Domowy magazyn energii – czy warto inwestować w urządzenie do magazynowania energii z paneli fotowoltaicznych?

Gromadzenie prądu elektrycznego zyskało na znaczeniu wraz z rozwojem sieci fotowoltaicznych. Ich nieregularność w pozyskiwaniu prądu w skali dnia sprawia, że od początku specjaliści szukają skutecznego sposobu na optymalne wykorzystanie nadwyżek energii słonecznej. Jednym z nich jest domowy magazyn energii, który dopiero od niedawna cieszy się zainteresowaniem. Wpływ na popularność mają problemy z infrastrukturą energetyczną, zmiany w przepisach i niższe ceny urządzeń na rynku.

Dlaczego domowy magazyn energii jest potrzebny przy instalacji PV?

Panele słoneczne to najpopularniejszy rodzaj sieci OZE, który może służyć prywatnym inwestorom. Przy właściwie dobranej mocy instalacji sieć jest w stanie zebrać taką ilość energii ze słońca, która całkiem zaspakaja potrzeby budynku. Dzięki temu inwestor ogranicza rachunki za prąd do minimum i nie szkodzi środowisku naturalnemu. Montaż paneli to jednak inwestycja wymagająca sporych nakładów, które jeszcze zwiększa zalecany przez wielu monterów domowy magazyn energii. Żeby zrozumieć, dlaczego ten moduł jest tak istotny, warto przybliżyć charakterystykę pozyskiwania energii z sieci PV.

Fotowoltaika najwięcej prądu wytwarza w ciągu słonecznych dni. W lecie może to być nawet 10 godzin pracy przy najwyższej intensywności. W zimie panele także pozyskują energię odnawialną w ciągu dnia, jednak jest jej znacznie mniej. Problem polega na tym, że zapotrzebowanie na energię domów jednorodzinnych jest największe wieczorami i zimą, kiedy mieszkańcy więcej czasu spędzają w domu. Poziom autokonsumpcji spada w ciągu dnia, a wtedy produkcja jest największa.

Istnieje kilka sposobów na to, żeby nadwyżki wyprodukowane w dzień i latem można było wykorzystać wieczorami. Najpopularniejszym z nich dotychczas było przesyłanie energii do sieci operatora, jednak przy okazji pojawiło się wiele problemów ze zdolnościami przesyłowymi przestarzałej infrastruktury. Przy starych instalacjach szczególnie w mniejszych miejscowościach powstają przeciążenia i nie ma możliwości przesyłu wyprodukowanej energii. Na początku 2022 roku nastąpiły też zmiany w przepisach i funkcja prosument okazała się nieopłacalna.

Rozwiązaniem mogą być magazyny energii elektrycznej, czyli akumulatory litowo-jonowe i kwasowo-ołowiowe do gromadzenia dużych ilości prądu. Często mają one wbudowany inwerter do przetwarzania prądu stałego na zmienny i współpracują z licznikiem dwukierunkowym. To akumulator w pierwszej kolejności przejmuje nadwyżki prądu wyprodukowanego w dzień i można korzystać z nich wieczorami. Dzięki temu większość energii wyprodukowanej pozostanie w domu.

Ceny magazynów energii – od czego zależą?

Problemy z energią nieodnawialna i konieczność pozyskiwania jej z OZE wpływa bezpośrednio także na rozwój branży związanej z akumulatorami. Od kilku lat obserwujemy trend, w którym akumulatory stają się coraz bardziej pojemne, mniejsze i bardziej żywotne. Wpływa to na cenę baterii i doprowadziło bezpośrednio do obniżenia kosztów domowego magazynu energii do poziomu osiągalnego dla inwestora.

Ten trend nie oznacza jeszcze, że domowy magazyn energii jest tani. Koszt zależy w dużej mierze od pojemności, czyli maksymalnej ilości energii, jaka może znaleźć się w baterii. Akumulatory o pojemności 5 kWh kosztują około 15 – 20 tysięcy złotych, z kolei magazyn do przechowywania energii o pojemności 10 kWh to koszt od 30 tysięcy wzwyż.

Pojemność magazynu energii to najważniejszy czynnik, jaki ma wpływ na jego cenę, ale nie jedyny. Spore znaczenie ma żywotność takiego urządzenia, która określana jest w ilości cykli ładowania. Dzięki temu możesz łatwiej ocenić, jaki czas będzie działał magazyn energii z optymalną sprawnością. Ważny jest też rozmiar, konstrukcja i możliwość zamocowania jej w wybranym miejscu. Weź pod uwagę także okres gwarancyjny oferowany przez producenta. Wszystkie te czynniki mają wpływ na cenę domowego magazynu energii, ale taż na jego jakość.

Kiedy warto zainwestować w akumulator fotowoltaiczny?

Cena systemu magazynowania energii może okazać się dla ciebie bardzo wysoka. Biorąc pod uwagę, że instalacja fotowoltaiczna do domu to koszt od 30 tysięcy złotych, zakup niewielkiego magazynu podniesie wartość inwestycji o kilkadziesiąt procent. Jednak istnieją sytuacje i instalacje, w których montaż akumulatora do fotowoltaiki jest jedynym sposobem na uzyskanie opłacalności sieci.

Pierwszą sytuacją, w której nie powinieneś zastanawiać się nad zakupem, jest przyłączenie do sieci energetycznej operatora. Obecne przepisy dotyczące prosumentów są na tyle niekorzystne, że na każdej kilowatogodzinie energii dostarczonej do sieci i następnie odebranej z niej tracisz przynajmniej 40 % wartości. Tymczasem nawet ponad 70 % wyprodukowanej energii nie jest zużywana na bieżąco i trzeba ją przekazać do operatora.

Wysokość strat możesz sobie bardzo łatwo policzyć na podstawie szacowanej produkcji. To posłuży ci do wyliczenia, w jakim czasie zwróci się inwestycja w domowy magazyn energii przy założeniu, że prześlesz do operatora zaledwie 10 % energii.

Drugim ważnym powodem są awarie i przerwy w odbiorze nadwyżek wyprodukowanych przez odnawialne źródła energii. Sieci do przesyłu energii w Polsce są mocno przestarzałe i nastawione na przesył jednokierunkowy. W związku z tym w mniejszych skupiskach ludzkich po podłączeniu kilku instalacji fotowoltaicznych ulegają przeciążeniu i wyłączają się szczególnie w upalne dni. Bez akumulatora straty w skrajnych przypadkach mogą wynieść nawet do 50 % produkcji. Montując domowy magazyn energii w skrajnych przypadkach przepadnie maksymalnie tylko 10 % produkcji, co nie wpłynie na bilans.

Domowy magazyn energii to też świetny sposób na instalacje off-grid, w której panele fotowoltaiczne wcale nie są podłączone do sieci energetycznej. Takie sieci projektuje się przy domkach letniskowych, na działkach, a także statkach czy punktach ładowania samochodów. Wówczas dobry i pojemny akumulator o niewielkich rozmiarach będzie w stanie zapewnić sprawność systemu fotowoltaicznego bez konieczności pobierania prądu od operatora.

Domowy magazyn energii – sposób na niezależność energetyczną

Fotowoltaika z założenia ma dawać prywatnym inwestorom niezależność energetyczną. Ostatni odczuwalna jest niezależność od cen prądu, tymczasem domowy magazyn energii pozwoli na uniezależnienie się od problemów z przesyłem i dostawami. Nawet przy zerwanych sieciach spowodowanych mrozem czy wiatrem, ty będziesz w stanie przez dłuższy czas produkować prąd na własne potrzeby.