Montaż paneli fotowoltaicznych krok po kroku

Zobacz jak przeprowadzić montaż paneli fotowoltaicznych na własną rękę. Czy warto zdecydować się na inwestycję w taką instalację. Dowiedz się więcej o ich działaniu.

Energia słoneczna znana jest ludziom od zawsze. To ją pobierają rośliny i wykorzystują do wzrostu. To także fotony pochodzące ze słońca ogrzewają nasze domy latem i oświetlają każdego dnia. Sama technologia fotowoltaiczna także nie jest nowa, ponieważ odkryto ją już prawie przed stu laty i skutecznie wykorzystano z kolei w latach 50. XX wieku przy budowie promów kosmicznych. Jednak dopiero obecnie panele solarne zaczynają przynosić wymierne korzyści indywidualnym użytkownikom. 

Moda na panele fotowoltaiczne

W 2020 roku w Polsce zainstalowano panele fotowoltaiczne o mocy przeszło 4000 MW. W porównaniu z rokiem 2019 jest to przyrost o ponad 250 procent. Wpływ na tak duże zainteresowanie montażem paneli fotowoltaicznych na dachu i wokół domu miał program Mój Prąd, w ramach którego można było otrzymać dopłatę w wysokości do 5000 tysięcy złotych. Nie bez znaczenia jest fakt, że rozwój technologiczny przyniósł akcesoria tańsze i wydajniejsze, co zachęca do inwestycji w nie.

Instalacja paneli fotowoltaicznych – czy warto?

Zastanawiasz się, czy zamontowanie paneli solarnych przyniesie korzyści? Już wielokrotnie pisaliśmy o możliwości obniżeniu kosztów energii elektrycznej czy ochronie środowiska. Jeśli dobrze policzysz zapotrzebowanie na prąd i obliczysz moc paneli oraz dobierzesz akcesoria, instalacja musi zwrócić się najpóźniej w połowie okresu jej żywotności. Nawet przy wyjątkowo pechowej instalacji o sporej awaryjności i nieco mniejszej wydajności od zakładanej z pewnością zanotujesz zwrot kosztów po 7. do 12. lat. 

Jakich elementów potrzebujesz do założenia fotowoltaiki?

Decyzja o instalacji paneli fotowoltaicznych nie zmusza cię do zdobycia wiedzy na ich temat. Samo obliczenie zapotrzebowania możesz powierzyć specjalistom, podobnie jak dobór akcesoriów i sposobu montażu. Jednak nawet śladowa wiedza na temat prawidłowego montażu fotowoltaiki na dachu może być kluczowa z punktu widzenia inwestora. Pozwoli ci zorientować się nie tylko w kosztach instalacji, lecz także w postępach prac montażowych wykonywanych przez specjalistów. Najczęściej wykorzystywane elementy to:

• ekrany;
• inwerter (falownik);
• optymalizatory i przewody fotowoltaiczne.

Najbardziej charakterystycznym elementem wykorzystywanym do zamontowania fotowoltaiki są właśnie duże prostokątne ekrany. To one odpowiadają za pobieranie fotonów i wyodrębnianie z nich elektronów. Jednak same panele są w stanie produkować jedynie prąd stały, który nadaje się do przesyłania przewodami wysokiego napięcia, ale nie do zasilania domowej sieci elektrycznej. Żeby przetworzyć prąd, potrzebny jest inwerter, nazywany powszechnie falownikiem. To jeden z najdroższych elementów w całej instalacji. 

Co jeszcze przyda się do mocowania paneli fotowoltaicznych?

Dodatkowo do zamontowania paneli fotowoltaicznych potrzebne będą optymalizatory, które pozwalają poprawić sprawność paneli. Łączy się je z panelami i falownikiem za pomocą przewodów fotowoltaicznych. Dodatkowo potrzebne będą akcesoria do zabezpieczenia przeciwporażeniowego czy z przekaźnikiem w rozdzielni elektrycznej. 

Wydajna instalacja paneli fotowoltaicznych – jak to zrobić?

Montaż instalacji fotowoltaicznej nie wszędzie jest jednakowo opłacalny. Są miejsca, w których nawet najlepsze akcesoria nie będą w stanie pracować na maksymalnym poziomie wydajności. Nie chodzi tu bynajmniej o nasz klimat i przeciętne nasłonecznienie w ciągu roku. Znacznie większe znaczenie ma sposób instalowania paneli solarnych i ich ułożenie.

Wydajność paneli a nasłonecznienie

Wbrew obiegowym opiniom, nie ma znaczenia, czy zamontujesz panele fotowoltaiczne pionowo, czy poziomo. Może to mieć znaczenie dla estetyki, ale nie wydajności instalacji. Znacznie większy wpływ ma to, czy panele solarne założysz w odpowiednio nasłonecznionym miejscu. Musisz wybrać stronę dachu skierowaną na południe, co pozwoli zbierać promienie słoneczne przez najdłuższą część dnia. Unikaj też miejsc zacienionych przez sąsiednie budynki, wysokie drzewa czy nawet komin. 

Kąt nachylenia paneli a wydajność

Ważny jest również kąt nachylenia ekranów. Najczęściej instalacja paneli fotowoltaicznych planowany jest pod kątem 30-40 stopni do połaci stropu. W takim układzie słońce będzie długo i wydajnie opierało się na powierzchni ekranu. W szczególnych przypadkach montuje się ekrany na ścianach elewacyjnych w pionie lub całkowicie w poziomie na dachach płaskich. Musisz liczyć się z tym, że wówczas wydajność paneli zmniejszy się o około 10 procent. 

Montaż paneli fotowoltaicznych na gruncie

Nie zawsze połać dachu daje możliwość budowania na niej konstrukcji paneli. Często okazuje się, że jest ona w nieodpowiednim stanie technicznym lub jej kształt nie pozwala na komfortowe ułożenie paneli. Nie oznacza to, że powinieneś zrezygnować z montażu paneli słonecznych. Jeśli dysponujesz wolnym miejscem w nasłonecznionej części ogrodu, lepiej będzie rozważyć zainslatowanie paneli fotowoltaicznych na gruncie. 

Montowanie paneli na gruncie – wady

Nic nie stoi na przeszkodzie, żeby zamontować panele fotowoltaiczne na poziomie gruntu. Wielu niezależnych specjalistów potwierdza, że wydajność takiej sieci może być podobna do ekranów umieszczonych na połaci dachu. Jednak montaż paneli fotowoltaicznych na gruncie ma też swoje słabsze strony. Przede wszystkim musisz utwardzić podłoże, zbudować fundament i zamontować do niego pale konstrukcyjne. Taka budowla z pewnością zabierze ci część ogrodu, co także należy zapisać po stronie wad. Ponadto panele ulokowane na poziomie gruntu są w większym stopniu narażone na uszkodzenia mechaniczne. 

Montaż paneli fotowoltaicznych na dachu krok po kroku

Jeśli interesują cię panele słonecznych, dowiedz się, w jaki sposób montują je profesjonaliści. Podczas wizyty instalatorów na twojej posesji będziesz wiedział, czego się spodziewać. Przedstawiamy montaż fotowoltaiki na dachu krok po kroku. Kolejność wykonywanych prac prezentuje się następująco:

• montaż rozdzielnicy – to pierwszy etap, od którego należy rozpocząć prace montażowe. To serce całej instalacji i stąd energia dostarczana jest do mieszkania lub sieci operatora. Najczęściej rozdzielnia montowana jest w piwnicy lub kotłowni. Jeśli taka konstrukcja już jest w budynku, może być potrzebna jej przebudowa. W pobliżu rozdzielni należy znaleźć miejsce na falownik;
• przygotowanie elementów i wstępny montaż – wszystkie akcesoria i panele wyjmuje się z opakowań, a następnie na poziomie podłoża wstępnie układa we właściwej kolejności, można także skręcić ze sobą części uchwytów. Wygodniej te prace przeprowadzić na podłożu aniżeli już w obrębie połaci;
• montaż uchwytów do konstrukcji dachu – po częściowym zdjęciu połaci dachowej mocuje się uchwyty do krokwi konstrukcji dachu. Najczęściej stosuje się do tych prac wkręty do drewna;
• mocowanie szyn montażowych – do połaci mocuje się szyny, do których następnie zamocowane zostaną panele fotowoltaiczne. Montaż szyn należy zaplanować przynajmniej 30 centymetrów od górnej i dolnej krawędzi dachu. Zapobiegnie to podwiewaniu konstrukcji i zerwaniu ekranów w czasie wichury;
• mocowanie optymalizatorów – każdemu panelowi przyporządkowany jest jeden optymalizator, który należy połączyć przewodem z rozdzielną. Wówczas wykonuje się otwory w połaci stropowej i prowadzi przewody dostępnymi szachtami komunikacyjnymi. Jeśli ich nie ma, można przewody prowadzić po elewacji wzdłuż rynny;
• montaż ogniw fotowoltaicznych – ostatnim etapem jest montaż najbardziej charakterystycznych elementów, czyli paneli. W pierwszej kolejności łączy się przewody paneli z optymalizatorem, a następnie mocuje panele fotowoltaiczne na dachu do szyn montażowych. Po zakończeniu prac pozostaje tylko nałożenie połaci dachowej i przeprowadzenie próby sprawności instalacji. 

Panele słoneczne na dachu i na gruncie – koszt

Instalacje PV z reguły sprzedawane są w pakiecie z montażem. Czasem sprzedawcy oferują montaż paneli fotowoltaicznych za darmo, jednak wówczas możesz spotkać się z wyższą ceną za instalację. Zdarzają się też aukcje internetowe lub oferty sprzedawców, którzy oferują same panele i akcesoria. Mocowanie paneli solarnych do połaci stropowej i podłączenie do falownika musisz przeprowadzić na własną rękę. Ile to będzie kosztowało?

Koszty montażowe paneli słonecznych

Sam montaż paneli fotowoltaicznych może kosztować w granicach pomiędzy 700 a 1000 złotych za 1kW instalacji. Montaż modułów fotowoltaicznych na dachu skośnym jest nieco droższy od połaci płaskich, jednak mieści się w tych samych widełkach cenowych. Wielkiej różnicy nie będzie też, jeśli zdecydujesz się na mocowanie paneli do blachodachówki lub połaci pokrytej dachówką ceramiczną. 

Ewentualne problemy z montażem i ich przyczyny

Weź jednak pod uwagę, że nie każda firma podejmie się montażu paneli fotowoltaicznych pochodzących od innego dostawcy. Problemem może być wykrycie w czasie montażu powodu sprzedaży paneli bez montażu: nietypowy sposób mocowania, niepełne okablowanie czy niepasujące podzespoły. Dlatego bardziej istotna jest tutaj nie cena, a technologia. 

Samodzielny montaż fotowoltaiki – czy to ma sens?

Powyższe przedstawienie sposobu montażu modułów fotowoltaicznych nie miało charakteru instruktażowego, a jedynie informacyjny. Dlaczego o tym wspominamy? Część inwestorów próbuje na własną rękę przeprowadzić montaż paneli słonecznych, tymczasem może to doprowadzić do poważnych kłopotów z prawidłowym funkcjonowaniem całej instalacji. W tym wypadku słaba jakość montażu i niestabilnie mocowane elementy to tylko jeden z problemów i wcale nie najważniejszy. 

Montaż samodzielny a prawo

Jeśli nawet masz wiedzę a temat montażu i nie boisz się o los paneli, będziesz miał problem z ich legalizacją. Montaż paneli fotowoltaicznych powinny przeprowadzać osoby, które mają certyfikat instalatora OZE wydany przez Urząd Dozoru Technicznego. Jeśli nawet na etapie montażu nie spotkasz się z inspektorem sprawdzającym legalność prac, problem z pewnością pojawi się na etapie odbioru technicznego. Instalacje wykonywane samodzielnie przez niewykwalifikowanych monterów nie zostaną odebrane i podłączone do sieci w ramach usług prosumenta. Mogą też stracić gwarancję.

W świetle przedstawionych trudności najlepszym rozwiązaniem będzie powierzenie prac specjalistom. Dzięki temu będziesz pewien, że montaż modułów fotowoltaicznych zostanie przeprowadzony w sposób dokładny i profesjonalny. Oprócz tego ominą cię także problemy techniczne, a przede wszystkim te natury formalnej.